Koolhovens Keuze- 31 juli '25

Blue Collar (1978, Paul Schrader)

Ik was ooit op een diner voor filmmakers waar Paul Schrader ook was. Er waren best een boel mensen aanwezig, dus ik heb hem maar heel kort kunnen spreken.  Ik bedankte hem voor een film die ik jong zag en die mijn hele leven me is bijgebleven. Toen ik de titel Blue Collar noemde zag ik dat hij aangenaam verrast was, waarschijnlijk omdat de meeste mensen hem bedanken voor Taxi Driver.

Dat is natuurlijk een groot meesterwerk, maar díe film schreef hij ‘slechts’ (Martin Scorsese regisseerde), terwijl hij Blue Collar ook regisseerde. Omdat niet veel mensen de film kennen wilde ik deze geweldige debuutfilm graag noemen; ik vermoedde al dat hij er te weinig complimenten voor gekregen had.

Blue Collar is een rauwe, realistische politieke film met vuurwerk van acteurs Yaphet Kotto, Harvey Keitel en Richard Pryor. De drie spelen arbeiders in een autofabriek in Detroit die worstelen met lage lonen, corruptie binnen hun vakbond, en het gevoel dat niemand het voor hen opneemt. Ze besluiten samen de kluis van de vakbond te beroven, wat leidt tot een kettingreactie van paranoia, verraad en desillusie. Schrader laat zien hoe de onderlinge solidariteit tussen de arbeiders onder druk komt te staan, en hoe het kapitalistische systeem hen uiteindelijk tegen elkaar opzet.

De openingsscène is legendarisch. Terwijl we de assemblagelijn zien (het was de inspiratie voor mijn opening van Het Zuiden), horen we Hard Workin' Man van Captain Beefheart – een gruizig, pompend nummer dat klinkt als de lopende band van een autofabriek. Het zet direct de toon: hier geen helden, geen glamour, geen mooie praatjes, maar hard werk, zweet en frustratie. Schrader weet de arbeiderswereld voelbaar te maken zonder ooit sentimenteel te worden.

Opvallend is ook hoe goed Richard Pryor hier is. De meeste mensen kennen hem als komiek, maar zijn rol in deze film is bloedserieus. Zijn woede, humor, charme en wanhoop maken zijn personage – Smokey – tot een van zijn beste vertolkingen ooit. Ook Kotto en Keitel zijn geweldig, maar het is die combinatie van drie totaal verschillende energieën die de film zo intens maakt.

Blue Collar was destijds geen groot succes in de bioscoop en won geen belangrijke prijzen, maar wat mij betreft is het een meesterstuk.

 

Bekijk hier de trailer | Vraag hier de licentie aan

Groet,

Martin Koolhoven