In 1961 kwam het beroemdste boek dat Joseph Heller ooit zou schrijven uit: Catch 22. Het was zo’n enorme bestseller dat meerdere partijen in Hollywood achter de rechten aanzaten. Een van die partijen was niemand minder dan Orson Welles, de grote regisseur achter klassiekers als Citizen Kane en Touch of Evil.
In 1965 kocht Columbia Pictures de rechten en waren aanvankelijk mensen als Richard Brooks en Jack Lemmon verbonden. Uiteindelijk kwam het project bij regisseur Mike Nichols terecht, die zojuist een enorme hit had gehad met The Graduate. Alles zag er vooraf dus goed uit en dat werd alleen maar rooskleuriger toen duidelijk welke sterrencast de film zou hebben: Alan Arkin, Martin Balsam, Richard Benjamin, Charles Grodin, Anthony Perkins, Martin Sheen, Jon Voight, én dus de eerdergenoemde Orson Welles. Ook Simon and Garfunkel hadden een rolletje in de film, maar daar waar de rol van Art Garfunkel groeide, werd de rol van Paul Simon uiteindelijk volledig geschrapt.
Het kan niet anders dan dat iedereen tijdens de productie handenwrijvend door het leven ging, want alles zag eruit alsof de film een dikke hit zou worden en alsof de rode loper voor de Oscars kon worden uitgelegd. Maar januari 1970, niet zo lang voor de release van Catch 22, kwam het vergelijkbare MASH (ook een oorlogskomedie) uit en naar eigen zeggen wist Nichols ineens dat het allemaal anders zou lopen. Hij zag dat die film veel moderner en frisser was en zei vanaf dat moment te weten dat zijn film zou floppen.
Toen ik Catch 22 ergens in de jaren tachtig voor het eerst zag, vond ik hem veel beter dan de reputatie deed vermoeden. De film is een grappige en messcherpe anti-oorlogsfilm met heerlijke performances van de cast. Vervolgens zag ik door de jaren heen MASH steeds meer glans verliezen en vond ik iedere keer dat ik Catch 22 zag, hem beter worden. Misschien dat de beroemdheid van het boek destijds meespeelde, maar ik vind niet alleen dat Catch 22 destijds vreselijk werd onderschat, ik vind de bijtende oorlogssatire een meesterwerk.
Alan Arkin speelt een officier in de Amerikaanse luchtmacht die merkt dat de oorlog in 1944 steeds krankzinniger vormen aanneemt. Hij wil zich geestelijk ongeschikt laten verklaren, maar dat blijkt nog niet zo makkelijk.
Vraag hier de licentie aan. Bekijk hier de trailer.
Groet,